Na Spiszu nr 3 (88) 2013 r.
42
Historia
Na Spiszu
Stanisław Łukaszczyk wójt gminy Bukowina Tatrzań-
ska wręczył nagrody specjalne
Marii Jachowicz - długolet-
niej kierowniczce zespołu „Małe Podhale” oraz
Marianowi
Haniaczykowi, który w „dużym” zespole jest nieprzerwa-
nie już od pięćdziesięciu lat.
Zespół Podhale– grupa spiska z Jurgowa działa
przy BCK Dom Ludowy w Bukowinie Tatrzańskiej z sie-
dzibą w Spiskiej Izbie w Jurgowie użyczonej przez GS Bu-
kowina Tatrzańska Spółka z o.o. Patronat nad zespołem
sprawuje Fundacja „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło
w Warszawie.
Początki pierwszego jurgowskiego zespołu sięgają lat
1936 – 1937, kiedy to
Jan Pluciński zebrał grupę mło-
dych osób oraz sam ułożył dla nich program tańców. Nie
ma szczegółowych informacji dotyczących starego jurgow-
skiego zespołu, wiadomo jedynie, że występował w kilku
miastach w Polsce, m.in. w Zakopanem w 1937 r. podczas
Święta Gór. Natomiast w 1939 r. podczas zjazdu góralskie-
go w Zakopanem wspólnie góralami z Jaworzyny wystawił
„Jaślicki spiskie”.
Powstanie zespołu, który działa
w Jurgowie do chwili obecnej, miało
miejsce w 1953 roku. Założycielem oraz
pierwszym kierownikiem był naczelnik
jurgowskiej poczty –
Walenty Pluciń-
ski, który napisał teksty niektórych
przyśpiewek oraz ułożył do nich melo-
die. Jest on również autorem wspania-
łych wierszy i widowisk.
Do zespołu wstąpiło wielu młodych
ludzi. Opiekę nad nim, również sponsorską, sprawowała Ce-
pelia (Centrala Przemysłu Ludowego i Artystycznego), a for-
malnie zespół działał przy Podhalańskiej Spółdzielni Pracy
Rękodzieła Ludowego i Artystycznego w Nowym Targu.
W latach 1955 - 1983 wraz z grupami: podhalańską
z Bukowiny Tatrzańskiej, orawską z Jabłonki i pienińską
z Krościenka tworzył jeden wielki zespół Podhale. W 1956
roku po rezygnacji Walentego Plucińskiego z funkcji kierow-
nika, jego dzieło kontynuował
Józef Pilch, który równocze-
śnie był kierownikiem placówki Cepelii w Jurgowie. W 1960
roku w Łodzi odbyły się nagrania do Telewizji Polskiej wido-
wiska „Prządki” (program opracowany przez Walentego Plu-
cińskiego, ukazujący obrzęd przędzenia lnu). W tym samym
roku grupa uczestniczyła w wyjeździe do Francji.
W latach 1974 - 1988 zespół prowadził
Józef Wojtas.
Był to czas odznaczający się licznymi wyjazdami krajowymi
i zagranicznymi, a także zdobyciem wielu nagród i wyróżnień.
Początkiem lat 90 – tych zespół prowadzili i jego sprawami
zajmowali się kolejno:
Lucyna Ciągwa, Jan Sołtys, Józef
Zespół Podhale – grupa spiska ma 60 lat
Podczas tegorocznego Dnia Polowaca w Jurgowie zespół świętował swój jubileuszowy wielopoko-
8
leniowy występ w 60 – lecie działalności artystycznej. Potem były życzenia i podziękowania.
Górka, Lucyna Maciczak, Andrzej Tybor oraz Tomasz
Wojtas, który był kierownikiem w latach 1995 – 2001. Ak-
tualnie funkcję tę sprawuje
Bogusław Baran, który od
1998 r. zajmuje się sprawami administracyjnymi grupy.
Zespół występował na wielu imprezach w kraju i poza
granicami: w Algierii, Austrii, Belgii, Bułgarii, Holandii,
Francji, Macedonii, Niemczech, Rosji, Słowacji, Szwecji, na
Ukrainie, Węgrzech, Włoszech i w USA. Jurgowianie corocz-
nie uczestniczą w imprezach takich jak: Spiskie Zwyki oraz
Spiska Watra w Niedzicy, Karnawał Góralski i Sabałowe Ba-
jania w Bukowinie Tatrzańskiej, Cepeliowskie Targi Sztuki
Ludowej w Krakowie. Należy również dodać, że w 1997 r.
zespół wziął udział w nagraniach do radia audycji „Tańce
Polskie-Spisz”.
Muzykę dla jurgowskiego zespołu tworzyła najpierw
rodzina Młynarczyków z Czarnej Góry, a następnie po
śmierci prymisty Wojciecha Młynarczyka w 1986 r. przygry-
wała
rodzina Dziadoniów z Rzepisk. Od 1993 r. roku ze-
społowi przygrywa kapela z Jurgowa pod przewodnictwem
Tomasza Wojtasa.
Zespół w ciągu 60 lat istnienia wielokrotnie wyrózniany
i nagradzany. Grupa jurgowska razem z Małym Podhalem
może poszczycić się licznymi wyjazdami oraz sukcesami, tak
w kraju, jak i zagranicą.
Źródło: strona zespołu http://zespol.jurgow.pl/index.
php/historia-zespolu
