background image
Na Spiszu nr 3 (84) 2012 r.
14
Zespół Zbiorników Wodnych
Czorsztyn-Niedzica i Sromowce Wyżne
zlokalizowany jest na obszarze górne-
go dorzecza Dunajca i jego doliny po-
między ujściem Białki Tatrzańskiej,
a Przełomem Pienińskim, na pogra-
niczu Podhala i Spisza. Decyzja o bu-
dowie zbiornika w rejonie Czorszty-
na zapadła po katastrofalnej powodzi
w 1934 roku. Do opracowania zało-
żeń projektowych przyszłego zbiorni-
ka przystąpiono niemal bezpośrednio
po zakończeniu wojny. Realizacja in-
westycji pod nazwą: „budowa Zespołu
Zbiorników Wodnych Czorsztyn-Nie-
dzica – Sromowce Wyżne” rozpoczęta
została w 1971 roku od prac przygoto-
wawczych związanych z infrastrukturą.
Budowę obiektów hydrotechnicznych
rozpoczęto w 1976 roku. Prace budow-
lane zakończono całkowicie w 1998
roku. Rok wcześniej Zespół Zbiorni-
ków Wodnych był już w pełni gotowy
do użytkowania. Napełnianie zbiorni-
ka głównego zakończono w maju 1997
roku. Szczególnym, niezwykle spek-
takularnym zbiegiem okoliczności,
w dniu 9 lipca 1997 roku na kiedy za-
planowano uroczyste oddanie Zespołu
Zbiorników do eksploatacji przez doli-
ną Dunajca przeszła fala powodziowa
porównywalna z falą lipca 1934 roku.
W 1997 roku powołano do życia
Zespół Zbiorników Wodnych Czorsz-
tyn-Niedzica-Sromowce Wyżne SA,
która po zmianie nazwy w roku 2004
działa jako Zespół Elektrowni Wod-
nych Niedzica SA.
W trakcie piętnastoletniego ist-
nienia Spółki jeszcze nie raz wyko-
rzystywano przeciwpowodziową rolę
zbiornika. Rekordowy pod względem
efektywności był lipiec 2008 roku, kie-
dy kulminację ponad 1000 m3/s dopły-
wu zmniejszono do odpływu 360 m3/s
osiągając 64% redukcji fali powodzio-
wej. Równie efektywnie, choć w od-
miennym kierunku zbiornik wpłynął
na zasilenie Dunajca podczas suszy
w roku 2003. Efekt podwyższenia
przepływów minimalnych ma charak-
ter ponadregionalny i obok poprawy
warunków spływu turystycznego pie-
nińskim przełomem Dunajca, powo-
duje wespół ze zbiornikiem w Rożno-
wie powiększenie zasobów wodnych
dolnego Dunajca, a także Wisły poni-
żej Opatowca.
Utrzymanie obiektów hydrotech-
nicznych w należytym stanie i prowa-
dzenie gospodarki wodnej wymaga nie-
małych nakładów finansowych. Spółka
uzyskuje je głównie z produkcji i sprze-
daży energii elektrycznej wytworzonej
w elektrowniach wodnych: szczytowo-
pompowej elektrowni Niedzica, prze-
pływowej elektrowni Sromowce oraz
przepływowych elektrowniach Łącza-
ny i Smolice. Dwie ostatnie powstały
w latach 2001 do 2006, ze środków
własnych Spółki na rzece Wiśle powy-
żej Krakowa.
Spółka, w ciągu swego istnie-
nia wytworzyła ok. 1 400 GWh ener-
gii (niespełna półtora miliarda
kilowatogodzin).
Pozytywny wizerunek niedzickiej
Spółki, wypracowany przez 15 lat nie-
zawodnego funkcjonowania, wzmac-
nia dodatkowo działalność przed-
siębiorstwa ukierunkowana na sferę
Społecznej Odpowiedzialności Biz-
nesu. Przejawem aktywności Spółki
w tym obszarze jest przede wszyst-
kim wspieranie (m.in. poprzez dzia-
łalność sponsoringową) lokalnych
JUBILEUSZ 15-lecia
„ZEW NIEDZICA SA”
W bieżącym roku mija 15 lat funkcjonowania Spółki Akcyjnej
8
Zespół Elektrowni Wodnych Niedzica, która została utworzo-
na przez Ministra Skarbu Państwa celem produkcji i sprzeda-
ży energii elektrycznej połączonej z prowadzeniem gospodarki
wodnej i utrzymaniem obiektów hydrotechnicznych wchodzą-
cych w skład Zespołu Zbiorników Wodnych Czorsztyn-Niedzica
i Sromowce Wyżne im. Profesora Gabriela Narutowicza.
Fakty
Na Spiszu