37
„Na Spiszu” nr 4 (73) 2009 r.
Piękne zaproszenia, okolicznościowa msza święta w ko-
ściele parafialnym i spore grono sympatyków, które przybyło
na obchody 25 - lecia zespołu Mali Białcanie. Uroczystość
odbyła się w niedzielę, 22 listopada 2009 roku, a „zespo-
lan” swoją obecnością zaszczycili licznie przybyli goście
i przedstawiciele władz samorządowych na czele z Sylwe-
strem Pytlem, Wójtem Gminy Bukowina Tatrzańska. Przy
wypełnionej po brzegi sali Domu Katechetycznego swoimi
umiejętnościami popisywali się najpierw najstarsi członko-
wie zespołu, następnie średnie pokolenie funkcjonujące dziś
w ramach zespołu „Białcanie”, i w końcu mali jubilaci z nie-
zwykle ekspresyjnymi tańcami oraz scenkami zwyczajowy-
mi, które pełne były góralskiego humoru.
Jubileusz stał się okazją do zaprezentowania dorobku
kulturalnego Białki Tatrzańskiej. Starsi ludzie wspominali
siostry zakonne, które z inspiracji ks. Proboszcza Czartory-
skiego prowadziły po wojnie góralski zespół, ale czasy nie
sprzyjały rozwojowi tej inicjatywy, a młodzież masowo emi-
growała ze wsi. Kiedy w innych wsiach zanikał zwyczaj no-
szenia stroju regionalnego Białczanie trzymali się starej tra-
dycji. Przywiązanie do góralszczyzny zaowocowało tym, że
w 1984 r. utworzenia zespołu dziecięcego podjął się prezes
Związku Podhalan Stanisław Zagata. Od tego czasu „Mali
Białcanie” działają już bez przerwy. Kierownikami zespo-
łu byli m.in. Andrzej Rusnak, Józef Budz Miescorz i Janina
Wacław. Aktualnie zespół, który liczy 30 członków prowa-
dzą Teresa i Stanisław Remiaszowie. Zespół Mali Białca-
nie prezentuje folklor Skalnego Podhala. Instruktorami są
Agnieszka Mąka i Janina Wacław Czarnej Góry ucząca śpie-
wu, występująca też ze znanym zespołem „Gronicki”. Pań-
stwo Remiaszowie nie kryli swojej radości i wdzięczności
wobec wszystkich uczestników uroczystości. Podziękowali
swoim poprzednikom, księżom i nauczycielom, przyjacio-
łom, władzom, a także sponsorom, dzięki którym udało się
zorganizować obchody.
Młodzież uczestniczy w uroczystościach wiejskich, szkol-
nych i parafialnych. Efekty prób i ćwiczeń weryfikuje w róż-
nych przeglądach, konkursach, festiwalach folklorystycz-
nych i wraca z coraz to cenniejszymi nagrodami. Koncertują
nie tylko w Polsce – byli na Węgrzech, Słowacji, w Buł-
garii i Rumunii. Aktywność zespołu przedstawiona została
w postaci prezentacji fotograficznej. Mali Białcanie z uśmie-
chem wspominali zeszłoroczne występy dla Polonii w De-
renku na Węgrzech, a także udział w tegorocznym Święcie
Dzieci Gór. Ogromnym przeżyciem
był udział w koncercie organizowa-
nym przez Andrzeja Brandstattera,
z którego nagrana została wspaniała
płyta. Z inicjatywy zespołu co roku
odbywają się Białcańskie Przepa-
trzowiny. Historia, początki, rozwój
zespołu niech będą zachętą i przy-
kładem dla mieszkańców tych wsi
(także na Spiszu), w których kultu-
ra ludowa i dbałość o wychowanie
regionalne młodzieży jest niedoce-
nianym marginesem.
W czasie uroczystości dzielili
się swoimi wspomnieniami człon-
kowie zespołu i zaproszeni go-
ście. Głos zabrał też Andrzej Ru-
snak z Rzepisk, który jakiś czas był
kierownikiem tego zespołu, a któ-
ry do gratulacji dołączył swoją po-
ezję pisaną rodzimą gwarą. Z pięk-
ną pochwałą dla zespołu i dla kadry
instruktorskiej pospieszyli przedstawiciel władz gminy i po-
wiatu. To nie przypadek, powiedział Wójt Sylwester Pytel,
że w tym roku Białka Tatrzańska otrzymała wiele wyróż-
nień za aktywność w turystyce. Z Białki pochodzi tegorocz-
ny Harnaś Roku, z Białki wybrano Gazdę Roku, z Białki też
nominowano na zbójnika jednego z jej mieszkańców, który
otrzymał zbójnicki pierścień podczas tegorocznych „Saba-
łowych Bajań” w Bukowinie Tatrzańskiej. Rozwój turysty-
ki stawia nowe wymagania, a Białka ze wszystkim nadąża
i nadrabia zaległości. Jeszcze niedawno turyści czekali tu na
przystankach PKS, aby korzystać z wyciągów w Bukowinie,
teraz na narty przyjeżdżają tu goście z Zakopanego. Jeszcze
niedawno na posiady trzeba było zganiać muzykantów z in-
nych wsi, teraz wieś wychowała swoich muzykantów.. Nie
lada atrakcją będzie budowane obok „Bani” kąpielisko ter-
malne, którego otwarcie nastąpi za 1,5 roku. Uroczysto-
ści zakończyły się wieczorną biesiadą i zabawą w Karcmie
U Dziubasa.
JB
XXV-lecie zespołu „Mali Białcanie”
