35
„Na Spiszu” nr 3 (72) 2009 r.
odnoszących się do lat drugiej wojny
światowej, nie ma o tym żadnej wzmian-
ki. W polskich podręcznikach szkolnych
wszystkich stopni nauczania nie ma ani
słowa o udziale w napaści na Polskę
trzech słowackich dywizji, lotnictwa
bojowego i bojówek paramilitarnych
Gwardii Hlinki. Członkowie tej gwardii
zostali przeszkoleni przez instruktorów
z SA i SS.
Według ,,Oxford Reference Dictio-
nary’’ z 1991 r. ,,faszyzm to politycz-
ny, totalitarny system skrajnej prawicy,
lub poglądy tego typu’’. Encyklopedia
Americana z 1984 r. określa istnieją-
ce od marca 1939 do kwietnia 1945 r.
państwo słowackie terminem ,,klery-
kofaszystowska Republika Słowacka’’.
Avro Manhattan w pracy ,,The Catho-
lic Church against the twentieth centu-
ry’’ na stronach 293-294 pisze na temat
ks. Tiso: ,,naśladował nazistów nawet
w ich prześladowaniach Żydów’’.
W grudniu 1941 r. Ministerstwo Infor-
macji Rządu Polskiego na Emigracji,
pod przewodnictwem gen. W. Sikor-
skiego, w anglojęzycznej wersji Ma-
łego Słownika Statystycznego Polski
wrzesień 1939 - czerwiec 1941 infor-
muje o tym, że członek Paktu Osi, Sło-
wacja zaanektowała we wrześniu 1939
obszar Polski, równy 724 km kw., za-
mieszkały przez 30 tys. ludności.
W roku zniesienia w Polsce cenzu-
ry tj. po zamknięciu rozdziału ,,PRL’’
(w 1989 r.), polskie tłumaczenie tego
dokumentu, opublikowane przez
Główny Urząd Statystyczny, nie zo-
stało uwzględnione w zalecanych pod-
ręcznikach historii i w programach na-
uczania. Przytoczona publikacja GUS
stanowiła pierwsze po 1989 r. urzędo-
we potwierdzenie udziału faszystow-
skiej Słowacji w zbrodniczej napaści
wspólnie z hitlerowskim Wehrmach-
tem i Luftwaffe na ziemie państwa
polskiego.
Tyle na ten temat napisał dr Jacek
E. Wilczur - historyk, politolog, wykła-
dowca akademicki, kierownik Zespołu
Badawczo-Naukowego do dziejów oku-
pacji radzieckiej i niemieckiej wschod-
nich ziem Rzeczypospolitej. Artykuł ze
skrótami redakcji pochodzi z archi-
wum WWW.alternatywa.com
...Gdy nadeszła wolność
– czyli ważniejsze wydarzenia w Niedzicy
po zakończeniu wojny
W regionie Spisza wojna w styczniu 1945r. się zakończyła. Od zachodu
słychać było odgłosy walk, które toczyły się na Orawie. W tym czasie granice
wielu już zapomniało i przedwojennych granicach państwa. Niektórym zdawało
się, że granice nie są ustalone, a Spisz to ziemia niczyja. Wiosną granicę ustaloną
w 1938 roku obsadzili Rosjanie, głównie funkcjonariusze NKWD.
Jednak to nie rozwiązało wszystkich problemów. Kwitł przemyt. Z polski na
Słowacje przenoszono najczęściej sól, zaś w odwrotnym kierunku cukier i pieprz.
Kilku przemytników przypłaciło to życiem.
W miesiącach letnich granicę obsa-
dzono wracającymi oddziałami II-giej
Armii Wojska Polskiego, z których
utworzono WOP.
W lipcu 1945 roku do Niedzicy
przybyła Kompania WOP i w drodze
do Kacwina zatrzymała się przy ostat-
nich zabudowaniach Niedzicy na krótki
odpoczynek. Gospodarz, u którego się
zatrzymali dał koniom siana i wody,
zaś żołnierzom coś do zjedzenia. Tu
dowiedział się, że wielu mieszkańców
Kacwina będzie stawiać opór. W tej sy-
tuacji dowódca kompanii wydał komen-
dę, aby przy użyciu działka ostrzelać
wieś. Na prośbę gospodarza, u którego
miał miejsce postój odstąpiono od tego
zamiaru. Na drugi dzień w obliczu całej
kompanii WOP, mieszkańcy Kacwina
zrezygnowali z oporu. Wojsko bez przeszkód obsadziło placówkę.
Zimą we wsi powstaje posterunek MO. Mimo tego życie mieszkańców wcale
nie jest bezpieczniejsze. Nocami grasują bandy, rabując bogatszych gospodarzy.
