„Na Spiszu” nr 3 (72) 2009 r.
24
X Zjazd Związku Polskiego Spisza
Na dzień 27 czerwca 2009 roku zwołany został X Zjazd Związ-
ku Polskiego Spisza. Członkowie ZPS spotkali się na zamku w Nie-
dzicy. Na sali obecni byli także przedstawiciele zaprzyjaźnionych
organizacji regionalnych. Po zatwierdzeniu porządku na przewodni-
czącego obrad wybrano Juliana Kowalczyka, a na sekretarza Zjazdu
Celinę Wnęczak. Sprawozdanie zarządu za ostatni okres działalno-
ści związku przedstawił Jan Budz, natomiast sprawozdanie komisji
rewizyjnej odczytała Bożena Szczesna. Po części sprawozdawczej
odbyła się dyskusja. W wystąpieniach członków i zaproszonych
gości było wiele troski, a zarazem szczerej życzliwości dla Spisza
i spraw jakimi zajmują się ta organizacja regionalna. Nie zabrakło
tez pytań i nowych propozycji w zakresie współpracy z organiza-
cjami regionalnymi na Podhalu, Orawie, Pieninach i w Gorcach.
Wszystkich łączy bowiem cel, jakim jest dobro wspólne mieszkań-
ców szerokiego Podhala.
W drugiej części Zjazdu przewidziano wybór nowego zarządu.
Kiedy przystąpiono do zgłaszania kandydatur padł wniosek, aby
pozostawić zarząd w składzie z poprzedniej kadencji. Po przegło-
sowaniu propozycja tak jednogłośnie została podjęta. Prezesem
Zarządu Głównego pozostaje nadal Jan Budz z Czarnej Góry. Wi-
ceprezesami są Julian Kowalczyk (Łapsze Niżne) i Zofia Łukasz
(Krempachy), sekretarzem Marian Pukański (Niedzica), skarbni-
kiem Helena Otrowska (Łapsze Niżne), a członkami zarządu Elż-
bieta Łukuś (Niedzica) i Janusz Haniaczyk (Jurgów). Bez zmian
personalnych wybrano także Komisję Rewizyjnę w składzie: Bo-
żena Szczesna (Łapszanka), przewodnicząca Komisji i Franciszek
Payerhin (Łapsze Wyżne) oraz Franciszek Mąka (Kacwin), jako
członkowie Komisji. Na zakończenie Zjazdu podziękowano za
współpracę Pani Ewie Jaworowskiej Mazur, która wykazuje duże
zrozumienie i życzliwość dla wielu inicjatyw lokalnych.
(red)
Historia dukata lokalnego...
... sięga starożytności. Kiedy starożytny Rzym dokonał ostatecznie podboju
antycznej Grecji, miasta greckie otrzymały prawo bicia własnej lokalnej monety.
Mogła być wykonana wyłącznie z brązu, na jej awersie miał widnieć portret ak-
tualnie panującego cesarza, natomiast przedstawienia rewersu pozostawały w ge-
stii miast.
W dobie nowożytnej pojawiły się inne monety lokalne, bite bez przywile-
jów emisyjnych, ale z potrzeb ekonomicznych. W Polsce były to od końca XVIII
wieku prywatne monety dóbr i folwarków, emitowane z metali nieszlachetnych
w celu uzupełnienia brakującego w obiegu pieniądza ogólnopaństwowego o ni-
skich nominałach.
Obecnie dukat lokalny ma zupełnie inny charakter. Miasta i gminy nie po-
trzebują uzupełniać obiegu pieniężnego, ale szukają dla siebie nowych środków pro-
mocji. Dukat lokalny znakomicie spełnia tę rolę, gdyż mieszkańcy i turyści chętnie
nabywają dukaty i zachowują na pamiątkę.
Pierwszym dukatem lokalnym nowego typu, czyli o charakterze przede
wszystkim promocyjnym, był dukat wyemitowany w lecie 2006 roku przez gminę
Jastarnia o nazwie merk
i nominale 3 merki. Kurs
wymiany 3 merków wy-
nosił 3 złote.
Merki można było
wymieniać na terenie
gminy na towary bądź
usługi, a wyjeżdżając do
domu wymienić resztę
lokalnej „waluty” lub po-
zostawić na pamiątkę. Merki zostały wyemitowane w nakładzie 20 000 sztuk,
a projektantem był znakomity plastyk Robert Kotowicz. Akcja emisji merków
w Jastarni okazała się ogromnym sukcesem toteż władze miasta powtórzyły akcję
w kolejnych latach.
Dukat lokalny niesie ze sobą dużo informacji w opisach i wizerunkach za-
mieszczonych na awersach i rewersach, przez co służy trwałej promocji walorów
miasta, gminy czy powiatu.
Dukat lokalny dociera do dużej liczby odbiorców ze względu na wielotysięcz-
ne nakłady, stanowi to wyjątkowo skuteczną reklamę dla lokalnej społeczności.
Mennica Polska S.A. otrzymuje sporo pochlebnych opinii o akcjach emisji dukata
lokalnego ze strony zarówno władz lokalnych jak i mieszkańców i turystów. Du-
kat lokalny jest poszukiwanym narzędziem promocyjnym, o które zabiega wiele
miast w całej Polsce. Dukat lokalny rozpoczął także nowe życie, w momencie po-
jawienia się jako interesujący numizmat poszukiwany przez kolekcjonerów. Wie-
lu numizmatyków szczyci się zbiorami dukatów lokalnych, które zostały wybite
w Mennicy Polskiej S.A.
Mennica Polska S.A wybija dla Tatrzańskiej Agencji Monetę Lokalną. Ak-
cja promocyjna monety zostanie przeprowadzona w okresie od 15 sierpnia do
31 grudnia 2009.
Moneta o nazwie „Marka Tatrzańska” została wyemitowana z okazji 10-le-
cia Powiatu Tatrzańskiego. Swą symboliką nawiązuje do tradycyjnego produktu
regionalnego, którym jest oscypek oraz do okresu międzywojennego, kiedy środ-
kiem płatniczym w Polsce i na Podhalu była „Marka”. „Marka Tatrzańska” dla
naszego regionu stanowi jedną z form promocji. Mamy nadzieję, że tatrzańska
promocja monetarna stanie się elementem sławiącym nasz region na całym świe-
cie. Na awersie „Marki Tatrzańskiej” znajduje się godło Powiatu Tatrzańskiego,
w którego herbie widnieje postać Matki Boskiej Jaworzyńskiej – Królowej Tatr. Na
rewersie monety znajduje się oscypek – lokalny produkt regionalny – wpisany na
Listę Produktów Regionalnych Unii Europejskiej w 2007 roku.
„Marka” jest znakiem jakości, którym opatrzony jest oscypek - najbardziej
rozpoznawalny produkt naszej ziemi, dlatego stał się on symbolem Powiatu Ta-
trzańskiego (widnieje również w logo Tatrzańskiej Agencji).
Moneta „Marki Tatrzańskiej” to cenne narzędzie promocyjne, które wzbu-
dzi zainteresowanie mieszkańców, turystów oraz kolekcjonerów. Będzie nie tylko
środkiem płatniczym, ale też symbolem i pamiątką uwieńczającą tradycję, kulturę
i unikalny charakter Powiatu Tatrzańskiego.