13
„Na Spiszu” nr 4 (61) 2006 r.
Leśniczówka, pochodzi z XIX wieku, była siedzibą
leśniczych i gajowych pracujących w rozległych lasach
ostatnich, prywatnych właścicieli Niedzicy – Salamo-
nów. Mieściły się tu też mieszkania służby zamkowej.
Jest to jedyna budowla na Spiszu, która posiada mur pru-
ski. Dziś leśniczówka ma nową nazwę Hajduk, w której
mieści się zaplecze gastronomiczne dla turystów.
Obok zabytków architektonicznych miejscowość ma
do zaoferowania rejsy Białą Damą, Harnasiem, gondolą
po jeziorze Czorsztyńskim oraz plażowanie nad Zale-
wem.
143 osoby” Dziś Niedzicę Zamek zamieszkuje 255 osób,
a w czasie wakacji w ciągu jednego dnia odwiedza oko-
ło 1500 osób.
W społeczności „zomkowskiej” obok nacji węgier-
skiej, niemieckiej, polskiej występowali również żydzi,
w 1864 mieszkało 14 Żydów na podzamczu.
Niedzica Zamek należy do parafii św. Bartłomieja
w Niedzicy. Mieszkańcy uczęszczali na Msze Św. i na-
bożeństwa do wsi Niedzicy. W 1997 roku została wybu-
dowana kaplica pod wezwaniem św. Andrzeja. Wypo-
sażenie stanowi ołtarz, pochodzący z zamkowej kaplicy.
Przedstawia świętego Andrzeja z krzyżem na tle Tatr,
w górnej części znajduje się Św. Rodzina i św. Jan. We-
wnątrz kaplicy jest też XVIII wieczny obraz św. Michała
wykonany przez Szymona Kawalskiego. Dzwony rów-
nież pochodzą z kaplicy zamkowej, były przez pięćdzie-
siąt lat przechowywane przez jednego z gospodarzy,
aż w końcu powróciły do pełnienia swojej funkcji.
Pomimo, że dziś Niedzica Zamek jest jedną z mniej-
szych wsi w gminie Łapsze Niżne, ma swojego sołtysa
w osobie pana Jana Kiedziucha oraz może pochwalić się
największą ilością atrakcji turystycznych na Spiszu.
Zamek Dunajec jest najpopularniejszym obiektem
zabytkowym w regionie, znany prawie w całej Polsce.
Wielka troskę o jego wygląd i funkcję jaką pełni wkłada-
ją dyrektorzy zamku Państwo Ewa i Krzysztof Mazur.
W pobliżu zamku znajduje się Cmentarz Salamonów,
gdzie spoczywają ostatni właściciele zamku.
Celnica (powyżej), dawna siedziba straży granicznej
i celnej, wzniesiona została na granicy polsko –czecho-
słowackiej prawdopodobnie w 1924 r. Z podobnych
budynków strzegących niegdyś południowych i wschod-
nich granic II Rzeczypospolitej nie zachował się żaden.
Zatem niedzicka celnica jest unikalnym zabytkiem. Zo-
stała przeniesiona w związku z budową zapory, obecnie
jest zaadoptowana na część hotelową.
Spichlerz XVIII wieczny (u góry po prawej), jest
jednym z trzech budynków, ocalałych z dawnego, duże-
go folwarku zamkowego. Od 1998 r. znajduje się w nim
ekspozycja spiskiej sztuki ludowej.
W okolicach zamku rozpoczyna się szlak turystycz-
ny czerwony, który prowadzi na najwyższy szczyt w Pie-
ninach Spiskich- Żar 879 m. n. p. m.
We wsi prężnie działa Ochotnicza Straż Pożarna,
której komendantem jest Eugeniusz Kowalczyk.
Niedzica Zamek traci charakter rolniczy wsi. Staje
się bazą turystyczną, w której rozwija się sieć hoteli,
pensjonatów i resteuracji. Walory krajobrazowe i orygi-
nalne zabytki zachęcają turystów do odwiedzin i wypo-
czynku.
Elżbieta Łukuś
