background image
35
„Na Spiszu” nr 1-2 (70-71) 2009 r.
Był młodym i silnym człowiekiem, ubogim, ale mądrym,
sprawiedliwym i szanowanym obywatelem. Rzemieśl-
nikiem, ciężko zarabiającym na życie. Był zwyczajnym
człowiekiem, ale to właśnie jego, męża
o niezwykłej cnocie Opatrzność wybrała
na opiekuna Syna Bożego. Ten potomek
rodu króla Dawida zadziwia nas swoją
skromnością i pracowitością, uczciwością
i wiernością. Temu człowiekowi Bóg
powierza swego Syna i jego Matkę. Tu
na ziemi jest oddanym opiekunem Jezusa
Chrystusa, stając się dla niego kochają-
cym ojcem. Przyjmuje wolę bożą, choć
z początku nie rozumie jej i sam waha
się, to jednak przez miłość do Maryi nie
pozostawia jej samej. Święty Józef jest
wzorem ojca. Kocha syna całym sercem.
Uczy Go modlitw, najważniejszych
fragmentów Biblii i psalmów. Uczy go
też pracy rzemieślniczej - stolarskiej.
Bo sam był rzemieślnikiem pracującym
w drewnie, metalu i kamieniu. Budował domy, wytwarzał
narzędzia i sprzęty domowe. Jak piszą uczeni św. Józef był
dobrym cieniem Maryi i Jezusa, buduje dla nich dom pełen
miłości i bezpieczeństwa. robił wszystko aby osoby, które
kochał, czuły się chronione i bezpieczne.
Sama postać Świętego jest dowodem,
że im dojrzalsza i silniejsza jest miłość
mężczyzny do żony i dziecka, tym bar-
dziej on sam pragnie pozostać w cieniu
i ukryciu. Im bardziej ktoś kocha, tym
bardziej czyni to dyskretnie. Nigdy nie
robi tego tylko na pokaz. Rodzina, której
był głową była naprawdę święta. Według
przekazów biblijnych Józef nie żył długo.
Miał najpiękniejszą śmierć i pogrzeb, jaki
można mieć na ziemi, bo byli przy nim
w chwili jego śmierci: Jezus i Maryja. Oni
też urządzili mu pogrzeb. Stąd tradycja
nazwała go patronem dobrej śmierci. I to
jego prosi się o łaskę dobrej śmierci. Ob-
razy przedstawiają św. Józefa jako starca
z Dzieciątkiem Jezus na ręku, z lilią
w dłoni. Jego atrybutami jako świętego są
m. in. narzędzia ciesielskie: piła, siekiera, warsztat stolarski;
bukłak na wodę, kij wędrowca, kwitnąca różdżka, miska
z kaszą, lampa czy winorośl. 19 marca obchodzone jest w ko-
ściele jego święto, a 1 maja wspominamy Józefa robotnika.
Kościół wyniósł do chwały ołtarzy pod imieniem Józefa: 23
świętych, 4 błogosławionych i 1 błogosławioną; łącznie 28
osób. Św. Józef ma też swoje sanktuaria. Największe z nich
jest w Kanadzie, w Montrealu. W Polsce Sanktuarium św.
Józefa znajduje się w Kaliszu. Wiele krajów obrało sobie
św. Józefa za patrona np. Kanada, Cze-
chy, Austria, Hiszpania. Kult św. Józefa
w Polsce datuje się od wieku XI/XII. Już
wtedy bowiem w Krakowie obchodzono
jego święto pod datą 19 marca. Imię zaś
św. Józefa należy do najczęściej spoty-
kanych w Polsce. Na Spiszu jeszcze pół
wieku temu nosił je co trzeci mieszkaniec.
Sam dzień 19 marca obchodzono bardzo
uroczyście, czasami odbywały się wtedy
wesela. Jeszcze w latach powojennych
do kapliczki św. Józefa jaka znajduje
się przy wjeździe do Łapsz Niżnych
od strony Łapsz Wyżnych udawały się
procesje dzieci z łapszańskiej szkoły.
W kościołach naszego regionu spotykamy
dowody kultu tego świętego. W kościele
w Jurgowie w jednym z ołtarzy bocznych
zobaczyć można figurę św. Józefa z kwitnącą laską. Tam
też znajduje się kaplica p.w. św. Józefa z 1935 r. Figury
św. Józefa znaleźć też można w kościołach: w Łapszach
Niżnych i Nowej Białej w ołtarzach bocznych i w kościele
w Łapszach Wyżnych w ołtarzu głów-
nym oraz w Krempachach w kościele
cmentarnym p.w. św. Walentego przy
ołtarzu głównym. W Niedzicy złocona
figura świętego z różdżką umieszczona
jest w barokowym ołtarzu bocznym,
a w ołtarzu na północnej ścianie nawy
w jego dolnej kondygnacji widać obraz
przedstawiający Świętą Rodzinę, podob-
ny obraz jest w górnej części tego ołtarza,
gdzie widać św. Józefa zajętego ciesielką,
małego Jezusa zamiatającego podłogę
i Marię zajętą szyciem. Najciekawsze
dzieło jednak i jedyne takie w swoim
rodzaju na Polskim Spiszu zobaczyć
można w Kościele w Łapszach Wyżnych
gdzie w arkadzie północnej ściany nawy
jest iluzjonistyczny ołtarz przedstawia-
jący św. Józefa tulącego w ramionach
Dzieciątko. Święty Józef jest świętym bliskim zwykłemu
człowiekowi właśnie przez swoją zwyczajność, przez swoją
ciężką pracę, piękną postawę ojca i męża, oraz zawierzenie
do końca Bogu. Jego postać mimo odległości czasowej
i kulturowej może i dziś być wzorem mężczyzny i głowy
rodziny chrześcijańskiej.
Barbara Kowalczyk
Święty bliski – Święty Józef