15
„Na Spiszu” nr 4 (69) 2008 r.
drużyna, zaś klasa to zastęp. Kierownicy szkół wyznaczają w planach godzin czas
na prowadzenie zajęć harcerskich. Takie Harcerstwo jest organizacją masową. Na
Spiszu powstają drużyny w Łapszach Niżnych instruktorem jest Aleksandra Kojs,
w Niedzicy Stanisława Żmuda, w Krempachach Aniela Grzebak.
W roku 1956 zachodzą w Polsce przemiany społeczno- polityczne, które nie
omijają także organizacji młodzieżowych. Przestaje istnieć ZMP W dniach 8 –
10 grudnia 1956 w łodzi trwają obrady Zjazdu Działaczy Harcerskich, na którym
reaktywowano Związek Harcerstwa polskiego. Przywrócono Krzyż Harcerski
i Lilijkę, mundury oraz Hymn „ Wszystko co nasze….”
Do pracy wracają dawni instruktorzy. Powstają chorągwie, hufce. W roku
1957 Komenda Chorągwi Krakowskiej organizuje w m-cu lipcu i sierpniu kurs
instruktorski w Piwnicznej, w której udział bierze p. Michał Gabryś kier szko.
W Bursztynie oraz Andrzej Chmiel – kier szkoł. w Krempachach. (Zdjęcie nr 1,
2, 3,)
W nowym roku szkolnym powstaje w Krempachach drużyna harcerska.
Uczestnictwo w niej jest dobrowolne. Praca opiera się o metody i formy dawne-
go harcerstwa. Harcerze zdobywają stopnie i sprawności.
Na Spiszu powstają drużyny Harcerskie. Organizują je: w Niedzicy kier.
Szkoły p. ST. Stec i p. Wendelin Golak. We Frydmanie kier. szkoły A. Pitek
w Jurgowie p. Wł. Zachara. W Czarnej Górze p. Fr. Jezierczak, w Nowej Białej
p. Wł. _Papież, w Łapszach Niżnych p. Mieczysław Trybulec. W listopadzie 1958
r. na kurs instruktorów zuchowych zostaje skierowana nauczycielka Szkoły Pod-
stawowej w Krempachach p. ST. Chmiel, która po kursie organizuje przy szkole
drużynę Zuchową „Orzeszki Laskowe”.
W okresie letnim w latach 1959 na terenie Spisza organizowane są obozy
harcerskie w ramach chorągwianej akcji „Spisz- Orawa” zdjęcie nr 5 Sztab akcji
znajdował się w Krempachach, gdyż drużyna harcerska należała do przodujących
drużyn Hufca ZHP – Nowy Targ ( zdjęcie nr 4)
W latach 60- tych rozwija się działalność tzw. „Lata Wiejskich Drużyn”
(LWD). Jurgowie zostaje zorganizowany kurs zastępowych LWD z terenu Spi-
sza, który jest prowadzony przez autora niniejszego artykułu.
Wraz ze zmianami podziału administracyjnego zachodzą zmiany w har-
cerstwie. Tworzą się Przy gminach tzw. Ośrodki Harcerskie. Powstaje ośrodek
„SPISZ” z siedzibą w Łapszach Niżnych. Kierownikiem Ośrodka zostaje dh.
Mieczysław Trybulec. Po roku 1975 powstają Gminne Związki Drużyn(GZD)
ZHP. Komendantem etatowym GZD w Łapszach Niżnych zostaje phm Ryszard
Wojtarowicz. Drużyny harcerskie z Krempach im Nowej Białej należą do GZD
w Łopusznej, zaś Jurgowa i Czarnej Góry do GZD w Bukowinie Tatrzańskiej.
Na terenie gminy Łapsze Niżne w 1976r. do ZHP należało 509 zuchów i harce-
rzy co stanowiło 40% młodzieży szkolnej. Harcerstwem kierowało 15 instruktor…
ów harcerskich i zuchowych.
Hm. Andrzej Chmiel
ności wójta gminy Łapsze Niżne p.
Jana Pojedyńca – niedziczanina, od-
było się poświęcenie sztandaru. Obok
drużyny zuchów prowadzona przez
starsze harcerki: Małgorzatę Arendar-
czyk i Filomenę Kilian.
Wybuch II wojny światowej prze-
rwał działalność harcerska, gdyż Spisz
polski został włączony do Słowackiej
Republiki za udzieloną pomoc wojs
słowackich Hitlerowi w walce prze-
ciwko Polsce. W tym okresie prawdo-
podobnie sztandar drużyny harcerskiej
został wywieziony na teren Słowacji
i zaginął. Po zakończeniu II- giej wojny
światowej i powrotu Spisza do Polski
z powodu braku kadry instruktorskiej
na terenie Spisza nie powstają drużyny
harcerskie. Wprawdzie w latach 1947-
48 Komenda Chorągwi Krakowskiej
organizuje obozy harcerskie, które
w ramach tzw. Harcerskiej Słu8żby
Polsce prowadzą działalność kultural-
no- społeczną. Obozy te zlokalizowane
są we Frydmanie, Falsztynie, Łapszach
Niżnych oraz w Niedzicy. Tu obozują
harcerze z Nowego Wiśnicza..
W latach 1950-56 Harcerstwo prze-
chodzi głęboki kryzys i praktycznie od
1 stycznia 1951 przestaje istnieć.
Miejsce ZHP zajmuje tzw. „Orga-
nizacja Harcerska ZMP (Związek Mło-
dzieży Polskiej) ZMP wraz z władzami
oświatowymi organizują szkolenia in-
struktorów w Liceach Pedagogicznych.
Absolwenci Lic. Pedagogicznych kie-
rowani zostają do szkół podstawowych
na stanowiska „Przewodnika harcer-
skiego” Oni to organizują drużyny
z uczniów od kl. IV do VII-mej. – to
16 Drużyna Harcerska, Krempachy
16 Drużyna Harcerska, Krempachy