21
„Na Spiszu” nr 4 (54) 2004 r.
Dużo w tej pracy pomagał śp. Augu-
styn Bryja . Znał on dobrze zwyczaje
i obyczaje wsi co w pracy pomagało
nauczycielom.
Szkoła ludowa trwała 7 lat. Po
ukończeniu młodzież uczęszcza-
ła jeszcze do tzw. „opakującej dwa
razy w tygodniu. Młodzież zdolna
szła się uczyć do Gimnazjum Gosz-
czyńskiego w Nowym Targu, a póź-
niej do Krakowa,, Lwowa, Warsza-
wy, przy zmianie granic na uczelnie
na terenach Słowacji;.
Do nowego Targu do szkoły
szliśmy piechotą. Młodzież z oko-
licznych wsi spotykała się za rzeką
Białką, dalej szliśmy razem. Jako je-
dyna z dziewcząt z Łapsz Wyżnych
po śmierci Izydora, który zmarł jako
uczeń Gimnazjum, uczęszczałam
do Seminarium Nauczycielskiego
w Nowym Targu i Jordanowie, gdzie
maturowałam w 1936 roku. Pracy
do czasów wojny nie otrzymałam.
Czekając na posadę ukończyłam
w Krakowie na ul. św. Marka roczną
Szkolę Gospodarczą dla nauczycieli,
kontynuowałam naukę w pomatural-
nej Szkole Hotelarskiej, uczyłam się
języka angielskiego. Z biedy i niedo-
żywienia chorowałam na płuca.
Przyszła II wojna światowa.
Podanie o pracę, dyplomową świa-
dectwo ze Szkoły Gospodarczej za-
ginęły w Kuratorium w Krakowie>
Został przy duszy odpis świadectwa
Szkoły Gospodarczej. Spisz i Orawę
przyłączono do Słowacji więc i nas
bez pracy nauczycieli i księży, któ-
rzy chcieli. Kończyliśmy kurs języ-
ka słowackiego w Spiskiej Nowej
Wsi. Nostryfikowano nam dyplomy,
odpisy jakie przy sobie mieliśmy.
Do pracy nauczycielskiej wzięliśmy
chętnie, przeważnie ku granicom
węgierskim gdzie mówiono gwarą
a nawet po węgiersku. Mówiono
nam: Polak-Węgier dwa bratanki...
Pracowaliśmy ochoczo, honorowo,
z radością. Naszą pracę oceniały
władze szkolne bardzo pozytyw-
nie. Ja pracowałam w Humennem,
w Bardjowie a ostatnie lata zosta-
łam przeniesiona, ze względu na po-
łączenia pociągów i trudny kontakt
z rodziną w Łapszach w Leśnicy
i Czerwonym Klasztorze. Wiele
osób zostało na Słowacjo na stałe np.
Teresa – siostra Błogosławionego
ks. Józefa Stanka a moją koleżanka.
W 1949 r. wyszłam za mąż za
Jana Sutora w Nowym targu i wróci-
łam do Polski Uczyłam języka sło-
wackiego, rosyjskiego i polskiego.
Z zamiłowania byłam przyrodni-
kiem i biologiem. Prowadziłam kla-
sy młodsze tuż przed emeryturą.
Od 1972 r. jestem na emerytu-
rze, liczę 89 lat. Ciągle czuję się na-
uczycielką. Tęsknię za szkołą, mło-
dzieżą, gronem nauczycielskim.
Ponieważ w Łapszach Wyżnych
mało mieszkałam więcej nie pa-
miętam. Kocham rodzinną wioskę
Łapsze Wyżne. Pragnę tutaj umrzeć
i spoczywać na słonecznym, pięk-
nym cmentarzu
Pragnę się jeszcze podzielić
radością, że pomimo wojen, biedy,
niedostatku materialnego, trudności
w dojazdach do szkół i zmian granic
z Łapsz Wyżnych wyszli ludzie wy-
kształceni, kulturalni, którzy godnie
reprezentowali naszą wieś. Wielu
z nich poumierało, inni są rencistami
i emerytami. Wymienię tych, któ-
rych znałam lub o których słyszałam
w domu rodzinnym.
Anna i Jan Sutor
1.Od Faltyna:
+ks. Wincenty Malinaj – Lwów
– Słowacja (brat mojej chrzestnej
matki Wiktorii Gryglak)
2.Od Mackowej:
+ ks. Józef Gryglak. Lwów(zmarł
we Frydmanie)
+ diakon Andrzej Gryglak: Lwów
(zmarł w 1906r w Łapszach Wy-
żnych tuż przed prymicjami)
+ks Michał Gryglak (brat Andrzeja)
misjonarz św. Wincentego a Paulo:
Kraków, Lwów, Złoczów,USA
+Izydor Gryglak uczeń VIII kl.
Gimnazjum w Nowym Targu- zmarł
w 1929r. (tam pochowany)
Anna Gryglak- Sutorowa (siostra
Izydora)- nauczycielka
+ks. dziekan Paweł Majerczak: Kra-
ków, Podoliniec, Spiska Kapituła-
zmarł w Koszycach 1982r. Słowacja
+Józef Majerczak (brat Pawła)
–urzędnik Słowacji
3. Od Sumala:
Jan Gryglak – lekarz: Świdnik
– Słowacja
Józef Gryglak – nauczyciel: Sło-
wacja
4. Od Pietra: +ks. Antoni Sołtys
5. Od Husara: Dominik i Ludwik
Sołtys: Słowacja
6. Payerhin Rudolf i Franciszek
7. Od Gryglaka:
+ks. Andrzej Gryglak
Jan Gryglak Nowy Targ
8. Od Kuśmierza:
+ks. Wendelin Biziak- Słowacja
+ks. Andrzej Biziak –Lwów, Kresy
wschodnie
9. Od Janciego:
-Antoni Kiedziuch _ Warszawa,
zam. W Wielkiej Brytanii, uczestnik
walk o Anglię, przyjaciel doktora Je-
leniewskiego.
- Władysław Kiedziuch (brat Anto-
niego)- nauczyciel
10. Marta Sołtys Belasowa – Zilina,
Słowacja
11. Tadeusz i Jan Bryja – lekarze:
Słowacja
12.+ ks. Jan Brawiak
13. + ks. Ludwik Krzysik
