45
„Na Spiszu” nr 3-4 (76-77) 2010 r.
Myszołów – to dość
pospolity ptak drapieżny
w całej Europie. W Pol-
sce spotykamy głównie
myszołowa zwyczajne-
go (Buteo buteo) - czę-
ściej latem, bo na zimę
przelatuje do Europy
Zachodniej, a myszoło-
wa włochatego (Buteo
lagopus) częściej zimą,
bo z kolei do nas na zimę
właśnie przylatuje z da-
lekiej północy. Te pięk-
ne ptaki upodobały so-
bie otwarte przestrzenie
z pojedynczymi drzewa-
mi, krzewami świetnie
nadającymi się do obser-
wacji terenu i polowań
głownie na gryzonie, dla
których jest postrachem,
bo znakomity wzrok po-
zwala upatrzeć mu z da-
leka ofiarę i błyskawicznie ją załapać. Zjada też chętnie kre-
ty, gady, płazy i większe owady a w okresie wiosennym
pisklęta innych ptaków. Zagrożeniem dla myszołowów jest
wycinanie zadrzewień śródpolnych i szczególnie stosowanie
szkodliwych środków ochrony roślin. Jest gatunkiem chro-
nionym. Dla człowiek niezwykle pożytecznym, w przyro-
dzie niezastąpionym. Spotkać możemy go szczególnie jesie-
nią i zimą nieruchomo siedzącego i polującego na drzewach
wzdłuż drogi do miasta np. między Łapszami Wyżnymi,
a Trybszem, albo na polach przed Nowym Targiem.
Barbara. Kowalczyk
O pysznej gęsiej szyi
Dzisiaj słowa - gęsia szyja - skojarzą się niejednemu z widokową górą
w Tatrach. A tymczasem to nazwa smakowitej potrawy przyrządzanej przez
dawne gospodynie. Jak zrobić gęsią szyję na talerzu? Potrzeba oczywiście
kilka ładnych, smukłych, dość długich i surowych skór z gęsich szyi, nieroz-
ciętych i w całości. Wyjątkowo możemy je dziś zastąpić przez indycze, bo
indyki w spiskich zagrodach spotkać łatwiej niż dostojne gęsi. Aby szyja była
smaczna trzeba by coś w niej było, czyli trzeba zrobić farsz. Do tego trzeba
natrzeć ziemniaków, doprawić solą i pieprzem, dodać jajko (1 jajko na jedną
szyję), zagęścić mąką – słowem przyrządzić tak jak przyrządza się ziemniaki
na placki ziemniaczane. Gotową masą napełnia się gęsie szyje i zaszywa się
z obu stron nićmi ( najpierw z jednej strony potem po napełnieniu z drugiej).
Ważne by zostawić trochę miejsca w zapasie, bo ziemniaki pęcznieją przy
gotowaniu. Tak nafaszerowane szyje wrzuca się do wrzątku i gotuje, aż będą odpowiednio twarde, od czasu do czasu na-
kłuwając je aby usunąć gromadzące się pod skórą powietrze. Po ugotowaniu szyje obsmaża się na smalcu z obu stron na
rumiano i podaje jeszcze gorące do zjedzenia. Smacznego.
Barbara Kowalczyk
Ciekawy świat przyrody
Śliwa Tarnina
Prunus spinosa L. zwana u nas czernicą
czy torkami to wyjątkowo kolczasty krzew o pięknych śnież-
nych kwiatach zdobiących wiosenne pola i obrzeża lasów.
Owoce zaś to bardzo cierpkie malutkie śliwki, barwy ciem-
nogranatowej, pokryte woskiem, dojrzewające we wrześniu
i pozostające na krzakach do późnej jesieni. Smaczne są do-
piero po przymrozkach, gdy tracą cierpki smak powodowa-
ny przez liczne kwasy i garbniki oraz witaminę C. Niszczą
bakterie w przewodzie pokarmowym, i mają działanie prze-
ciwzapalne. przeciwbiegunkowe. Podobne w działaniu do
borówki czernicy. Doskonale nadają się na przetwory do-
mowe np. konfitury, nalewki, wina i soki. Owoce tarniny są
wskazane szczególnie u ludzi w wieku podeszłym i u dzieci.
Jako krzew pospolity i tarnina lubiana jest przez zwierzęta
z powodu owoców i cierni, które doskonale chronią miejsce
lęgowe dla ptaków i małych ssaków.
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG
