„Na Spiszu” nr 2 (56) 2005 r.
32
Prowadzący uroczystość Andrzej
Wielkiewicz przywitał przybyłych
gości i miejscową ludność, po czym
został został wygłoszony referat
o historii miejscowej Straży Pożarnej.
Ufundowany w 1930 roku przez
mieszkańców wsi pierwszy sztan-
dar OSP Łapsz Wyżnych, pomimo
dwukrotnej renowacji, został ,,nad-
szarpnięty” przez upływający czas.
Ten 75-letni wspaniały łapszański
zabytek wymaga już delikatnego ob-
chodzenia się z nim i pozostawienia
go w ,,spokojnej gablocie”. Z tego
względu społeczność wiejska wyszła
z inicjatywą ufundowania nowego
sztandaru. Zamysł ten zrealizował
obecny Zarząd OSP zlecając od-
powiedniej firmie w Nowym Sączu
wykonanie sztandaru. Fundatorami
sztandaru są mieszkańcy wsi Łapsze
Wyżne oraz nasi rodacy zamieszkali
obecnie w USA.
Wszystkim za to serdecznie dzię-
kujemy- Bóg Wam zapłać.
Drugim powodem naszej uroczystości jest poświęcenie nowej motopompy
szlamowej zakupionej w 2004 roku za pieniądze otrzymane z Urzędu Gminy
Łapsze Niżne oraz z Wojewódzkiej Komendy Straży Pożarnej w Krakowie-za
co Im serdecznie dziękujemy.
Zarząd OSP pragnie przy tej okazji zapoznać zebranych z historią OSP
w Łapszach Wyżnych. OSP w Łapszach Wyżnych została założona w 1912 roku
pod rządami austro-węgierskimi. Pierwszym komendantem straży był Jan
Ziemian. W 1913 roku mieszkańcy wsi zakupili dla straży sikawkę ręczną,
którą dowożono do pożaru zaprzęgiem konnym. W okresie wojny światowej
OSP formalnie nie istniała w formie organizacyjnej. Pisemny dokument doty-
czący straży pożarnej w Łapszach Wyżnych znajduje się w Powiatowej Straży
Pożarnej w Nowym Targu, gdzie odnotowano, że działalność straży została
wznowiona w 1928 roku, a wiec po ośmiu latach od włączenia wsi Łapsze
Wyżne do Rzeczpospolitej Polskiej.
Poświęcenie sztandaru OSP w Łapszach Wyżnych 5.10.1930 r.
Pierwszy od prawej: Jan Pluciński - kierownik szkoły, trzeci - organista J. Gryglak,
inspektor szkolny - Wendelin Haber, sztandar trzyma Augustyn Bryja, w głębi za sztandarem
po lewej Krzysik (od Urbanka), pod drzewem stoi kościelnik - Gryglak
Od 1928 roku straży prezesował ówczesny nauczyciel szkoły podstawo-
wej w Łapszach Wyżnych Jan Pluciński, a komendantem był Augustyn Bryja.
W roku 1930 ufundowano pierwszy sztandar dla OSP. Prezesem straży był
wtedy Edward Payerhin. Od roku 1941 komendantem straży był Dominik
Biziak.
Łapsze Wyżne nawiedzały kilkakrotnie pożary. W latach 1919- 1945
,,czerwony kur” zapiał trzykrotnie. W roku 1919 pożar strawił niemal całą
drewnianą zabudowę wsi. W roku 1943 spłonęła 1/3 wsi, a w czasie działań
wojennych cofające się wojska niemieckie w styczniu 1945 roku- maskując
swoje stanowiska artyleryjskie, podpaliły drewniane domy. Spłonęła wów-
czas plebania, dwa sklepy i górna połowa wsi. Gaszenie ognia pod gradem
kul było niemożliwe. Gruba warstwa śniegu na dachach budynków utrudnia-
ła rozprzestrzenianie się ognia na całą wieś.
W roku 1948 staraniem Augustyna Bryji, komendanta Dominika Bizia-
ka oraz sołtysa wsi Dominika Jadamca, OSP otrzymuje z demobilu angiel-
ską motopompę typu ,,Standard”. Kolejną motopompę strażacy pozyskują
w 1962 roku. W tym samym roku rozpoczęto starania o budowę remizy stra-
