Na Spiszu nr 3 (80) 2011 r.
21
Folklor
Na Spiszu
Gorolskie Święto
64. Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne
W dniach 5-7 sierpnia 2011 w Lasku Miejskim w Jabłonkowie (Czechy)
miała miejsce jedna z najdłuższych i najważniejszych imprez kulturalnych w za-
olziańskich dziejach- „Gorolski Święto”. Istnieje ona od 1947 roku. Celem tej
plenerowej imprezy była i jest prezentacja kultury ludowej.
Spotkanie folklorystyczne ma miejsce na Zaolziu. Są to tereny Śląska Cie-
szyńskiego, położonego na południe od rzeki Olzy. W latach 1918–1920 teren
ten należał do Polski, a na Konferencji w Spa w 1920 roku, został przyznany
Czechosłowacji. Zaolzie było zamieszkane głównie przez Polaków, którzy do dziś
zachowali łączność z krajem, podtrzymując swoją miejscową gwarę, zaliczaną do
śląskiego dialektu języka polskiego, oraz oryginalną kulturę
„Gorolski Święto” zostało połączone z Tygodniem Kultury Beskidzkiej, co
umożliwiło zaprezentowanie publiczności zespołów ludowych dosłownie z całego
świata. W tym roku na festiwalu, została także zaprezentowana kultura Polskiego
Spisza. Przedstawił ją młodzieżowy zespół „Śpisoki”, działający przy Gimnazjum
w Łapszach Niżnych oraz Koło Gospodyń Wiejskich z Niedzicy.
Głównym organizatorem Międzynarodowych Spotkań Folklorystycznych
„Gorolski Święto“ jest Koło Miejscowe Polskiego Związku Kulturalno – Oświa-
towego w Jabłonkowie. Impreza odbyła się tradycyjnie w pierwszy weekend sierp-
nia w Lasku Miejskim i trwała trzy dni.
Zespół „Śpisoki” wraz z kapelą oraz Kołem Gospodyń Wiejskich, został bar-
dzo ciepło przywitany w Domu PZKO w Jabłonkowie. Tam również odbyło się
seminarium etnograficzne, na którym prezes ZPS - Jan Budz i kierownik zespo-
łu „Śpisoki” - Elżbieta Łukuś, przybliżyli uczestnikom kulturę i historię polskiej
części Zamagurza Spiskiego.
Dalsza część programu piątkowego „Nie jyny z naszi dzichty“ była przeglą-
dem instrumentalistów, śpiewaków i gawędziarzy. Wystąpiła tu kapela spiska,
a następnie został zaprezentowany program przedstawiający spiską obrzędowość
rodzinną „Namowiny i rynkowiny”, w wykonaniu zespołu „Śpisoki”. Odbyła się
tu także degustacja potraw pod hasłem„Śpisko sołdrzyna”, przygotowana przez
Koło Gospodyń Wiejskich. Wszyscy
uczestnicy imprezy, mogli poznać po-
trawy i smaki Spisza. Wieczorem roz-
poczęła się „Muzykula – gorolski mu-
zykowani przy ogniu watry”.
Grupa ze Spisza została zakwa-
terowana w domkach letniskowych,
w ośrodku wypoczynkowym Polanka.
Miejsce urokliwe, wokół las i góry.
Festiwal trwał do niedzieli, kiedy
to na rynku Jabłonkowskim koncerto-
wały kapele ludowe.
Gorolski Święto to także wysta-
wy sztuki ludowej, kiermasze książ-
ki, wieczory poezji w kawiarence „Pod
Pegasem“, zawody sportowe - bieg
o dzbanek mleka i rajdy turystyczne -
O kyrpce Macieja. Uczestnicy mogli
obejrzeć pokaz wiejskich rzemiosł i rę-
kodzielnictwa połączony ze sprzedażą
pt. Szykowne Gorolski Rynce. Oglą-
dając program widzowie mogli równo-
cześnie zajrzeć do kilkunastu stylowych
stoisk z tradycyjnymi specjałami kuch-
ni śląskiej.
W drodze powrotnej grupa ze Spi-
sza odwiedziła Zamek Orawski na Sło-
wacji. Został on wybudowany na spo-
sób „orlego gniazda“, na skale nad
rzeką Orava, w mieście Oravský Po-
dzámok. Po dwugodzinnym zwiedza-
niu średniowiecznej budowli, Śpisoki
udali się do autokaru by szczęśliwie po-
wrócić do domu.
Sylwia Sołtys
Jabłonków: niespodziewane spotkanie z Orawiakami
Orawski Zamek: pokazowa walka rycerzy
