Na Spiszu nr 2 (79) 2011 r.
9
Mgr Józef Krzysik urodził się
05.04.1928 r. w Łapszach Wy-
żnych, gdzie rozpoczął naukę
szkolną w 1935 roku. Po włączeniu
Łapsz Wyżnych do Słowacji w roku
1939, kontynuował naukę w szko-
łach słowackich w Spiskiej Starej
Wsi i w Kieżmarku. W 1946 roku
wraz z innymi kolegami, ucznia-
mi gimnazjum w Kieżmarku, po-
chodzącymi z przywróconej Pol-
sce w 1945 części Spisza, znalazł
się w grupie założycieli tajnej orga-
nizacji Związku Młodzieży Spisza
i Orawy. Założona organizacja, na skutek donosu, została
wykryta a jej członkowie, uczniowie gimnazjum, po wypusz-
czeniu z więzienia, zostali w dniu 22 III 1946 r. wydaleni
z gimnazjum.
Józef Krzysik w 1946 r. powrócił do Polski. W gimna-
zjum nowotarskim zaliczył 9-tą klasę, czyli tzw. „małą ma-
turę”, a dalszą naukę kontynuował w liceach pedagogicznych
w Zakopanem i w Opolu, gdzie w 1948 r. zdał maturę. Przez
następny rok studiował teologię na Uniwersytecie Jagielloń-
skim w Krakowie. Po rezygnacji ze studiów teologicznych
podjął pracę w zawodzie nauczycielskim. W 1949 r. został
powołany na stanowisko kierownika szkoły podstawowej
ze słowackim językiem nauczania w Podwilku na Orawie,
a w roku 1951 powierzono mu funkcję kierownika szkoły
podstawowej ze słowackim językiem nauczania w Łapszach
Niżnych na Spiszu.
W tym okresie ukończył Kurs Przysposobienia Woj-
skowego w Szczecinie, upoważniający do prowadzenia za-
jęć z tego przedmiotu w szkołach. W 1953 r. podjął pracę
nauczyciela przysposobienia wojskowego w Liceum Ogól-
nokształcącym „CAROLINUM” w Nysie.
Pożegnanie Józefa Krzysika
Józef Krzysik pierwszy
z prawej, Łapsze Wyżne,
lata 50. XX w.
sprowadzane z kościoła św. Floriana
w Krakowie relikwie św. Walentego
i każdy wierny mógł skorzystać z łaski
oddania czci świętemu.
Od wielu pokoleń na odpust św.
Walentego do Krempach przybywali
pątnicy z całego Spisza i Podhala. Za-
przęgi sań zajmowały całą drogę Na
Równi. Dwudniowe uroczystości od-
pustowe wymownie świadczą o popu-
larności kultu świętego – patrona cho-
rych na ciężką chorobę, tj. na epilepsję.
Ewenementem na skalę europejską jest
fakt modlitwy wiernych w procesji na
klęczkach z zapalonymi świecami,
które kilka dni przed uroczystościa-
mi wykonuje rada parafialna wosku
pszczelego.
W tradycji pozostaje symbol za-
palenia jednej świecy za jedną prośbę.
Najczęściej wierni polecają wstawien-
nictwu św. Walentego problemy ro-
dzinne, prośby o błogosławieństwo dla
dzieci. Najstarsi mieszkańcy wsi wspo-
minają, że bacowie zakupywali świecz-
ki prawdopodobnie do guseł i czarów
w czasie wypasu redyku owiec.
Tradycja odpustowa św. Walen-
tego jest nadal żywa. Chociaż czasem
łza się w oku kręci, kiedy starsi ludzie
wspominają podróże saniami i całą
oprawę regionalną, która towarzy-
szyła temu wydarzeniu, to cywilizacja
narzuca nowy styl podróży. Konie na
owies zostały zamienione na rzecz tych
na benzynę, nawet św. Walenty – pa-
tron chorych na epilepsję – został pa-
tronem zakochanych (poszerzył asorty-
ment usług). Jednak ważnym pozostaje
fakt, że w tym pięknym kościele na-
dal utrzymywana jest tradycja związana
z kultem św. Walentego.
Zofia Łukasz
* opracowała na podstawie A. Skorupa,
„Zabytkowe kościoły Polskiego Spisza”
Pracując uzupełniał swoje formalne kwalifikacje uzy-
skując w 1956 r. dyplom nauczyciela przysposobienia woj-
skowego w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie.
W 1971 r. zdobył dyplom magistra pedagogiki w Wyższej
Szkole Pedagogicznej w Opolu. Został również absolwen-
tem Podyplomowego Studium Przysposobienia Obronne-
go w Raciborzu.
W nyskim „CROLINUM” przepracował 51 lat. Oprócz
codziennych obowiązków nauczycielskich spełnianych w li-
ceum, organizował i prowadził wakacyjne obozy wojskowe,
obozy wędrowne – letni i zimowy wypoczynek młodzieży.
Jego praca uznawana za wzorową zdecydowała, że był uzna-
wany za jednego z najwybitniejszych pedagogów.
W roku 1987 uzyskał trzeci stopień specjalizacji zawo-
dowej oraz zdobył jako pierwszy nauczyciel w kraju ZŁO-
TY KORD ŻOŁNIERZA POLSKIEGO dla najlepszego
nauczyciela przysposobienia obronnego.
Mgr Józef Krzysik, uzdolniony muzycznie, prowadził
znany w województwie opolskim chór licealny. W latach
1983-1988 był zastępcą dyrektora Liceum.
Za pracę zawodową i społeczną został uhonorowany:
Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Meda-
lem Komisji Edukacji Narodowej, Złotym Medalem – Za
Zasługi dla Obronności Kraju, Złotą Odznaką Związku Na-
uczycielstwa Polskiego, Odznaką Zasłużony Opolszczyźnie
i wieloma innymi odznaczeniami i dyplomami. Jednak naj-
większą satysfakcję sprawiały mu słowa uznania kierowane
do niego przez jego wychowanków.
Ś.p. Profesor Józef Krzysik zmarł po ciężkiej chorobie.
18 lutego żegnany przez członków rodziny, krewnych i licz-
nie zgromadzoną społeczność Nysy, został w obrządku kato-
lickim uroczyście pochowany na cmentarzu w Nysie.
CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI
Redakcja
Ludzie
Na Spiszu
