Na Spiszu nr 1 (82) 2012 r.
8
Folklor
Na Spiszu
W końcu przyszedł czas na pierw-
sze scenki i zwyczaje dziecięce jak: An-
drzejkowe wrozby, Topiynie Śmiertuski,
Chodzynie z kozom. Kolejnym etapem
były zwyczaje młodzieżowe: Wielka-
nocny poniedziałek, Ostatkowe chodzynie
z koniym, Przyndzynie wełny, Poranie
piyrzi. Ostatnie lata to sięganie do po-
ważniejszych scen rodzajowych np. Ze-
branie Urbańskie, Co downij porobiali lu-
dzie wiecorami, do zwyczajów bardziej
rodzinnych: Wyzynki, Grymplanie weł-
ny oraz obrzędów: Namówiny, Ocepiny,
Krzciny, Dobro nocka. Obok zwyczajów
XX – LECIE ZESPOŁU CZARDASZ
Zespół „Czardasz” obchodził XX – lecie swojej działalności 15 października 2011 r. Powstał w 1991 r.
Początki były dość trudne – wspominały jego założycielki: Maria Waniczek i Elżbieta Łukuś. Na-
uka tańca od podstaw wymagała dużo czasu i ogromnego wkładu pracy. Później doszło kompleto-
wanie strojów, przede wszystkim męskich.
zespół prezentował inne elementy na-
szej kultury regionalnej: muzykę, pie-
śni, strój, gwarę i tańce. Zespół poka-
zał swój dorobek w różnych regionach
Polski i za granicą: na Ukrainie, w Bel-
gii, Austrii, na Węgrzech i Słowacji.
Często też reprezentował naszą gmi-
nę i powiat na uroczystościach woje-
wódzkich. Na terenie gminy uświetniał
prawie wszystkie wydarzenia związane
z kulturą regionalną. Przywrócił do ży-
cia niedzicki zwyczaj ostatkowy „cho-
dzenie z koniem”, który kilka lat temu
dzięki współpracy z TVP Polonia po-
znali widzowie tego programu. Czar-
dasz współpracował też z TVP Kra-
ków. Na swoim koncie ma wiele nagród
i wyróżnień. Trudno byłoby wyliczyć,
ale tylko w tym roku zdobył najwyższą
nagrodę na Spiskich Zwykach za sce-
nę „Juhaski zywot” i typowanie na kon-
kurs wojewódzki „Pogórzańskie Gody”
w Łużnej. W konkursie uczestniczyło
jedenaście zespołów z najlepszymi, wy-
łonionymi w drodze eliminacji progra-
mami w różnych regionach wojewódz-
twa. Zespól Czardasz zajął II miejsce.
Na gminnych dożynkach w konkursie
wieńców dożynkowych po raz trze-
ci zdobył I miejsce, co potwierdza za-
angażowanie zespołu w życie kultural-
ne swojego środowiska. Za największy
sukces można uznać ilość występów ze-
społu, a było ich 248. Ta liczba wska-
zuje na dużą i systematyczną aktywność
zespołu. Jubileusz świętowali wspólnie
obecni i byli członkowie z udziałem
zaproszonych gości. Zespół otrzymał
wiele gratulacji, podziękowań i życzeń
dalszych sukcesów. Nagrodą za dwu-
dziestoletnie kontynuowanie naszych
tradycji był trzydniowy wyjazd do Bu-
dapesztu. Poza zwiedzaniem miasta
Czardasz zaprezentował program dla
Polonii Węgierskiej.
Maria Waniczek
