background image
Na Spiszu nr 1 (82) 2012 r.
3
SPIS TREŚCI:
Folklor Na Spiszu
Tradycja na Spiszu wciąż żywa ................. 4
„Ze Spisza do Betlejem” ............................6
Wizyta dyrektorów słowackich szkół
podstawowych w Łapszach Niżnych .... 7
XX – lecie zespołu Czardasz .......................8
Fakty Na Spiszu
Dziejowa uroczystość .................................9
Polski Spisz w „Podtatrzu” (2) ..................10
Ludzie Na Spiszu
Jubileusz Społecznika z Łapszanki ..........11
Poszerzony CV (cz.4) ...............................12
Hojciech Halczyn – „Stracony” ................18
Ks. Karol Łysień – wspomnienie .............19
Wydarzenia Na Spiszu
600 lat Zastawu Spiskiego (1412 – 2012) .....20
Religia Na Spiszu
Zostań (Bożym) ryzykantem ......................22
Miłosierdzie źródłem nadziei ...................22
Oświata Na Spiszu
Projekt „Kabecjanie Dają Radę” ...............25
Wiosna w szkołach... czyli czas kwitnienia
kasztanów ..........................................25
Zdrowie Na Spiszu
Sołdżyna albo szynka domowa ................26
Boża apteka .............................................26
Przyroda Na Spiszu
Ciekawy świat przyrody ...........................27
Sport i zdrowie Na Spiszu
Siła sportowego ducha lZS łapaszańskiej
gminy ................................................28
Klub Turystyki Górskiej „Niedzica” ..........29
Najlepsza Stacja Narciarska w Małopolsce
2011/2012 .........................................30
Gospodarka Na Spiszu
Rzeka łapszanka bez życia .......................31
Życie gospodarcze na Spiszu i Podhalu
na początku XXI wieku ........................31
Informacje Na Spiszu
Konkurs Talentów - 2012 - Zaproszenie .....33
Kielo nos? ................................................33
Wydarzenia Na Spiszu
XVIII Kongres Związku Euroregion „Tatry” ....34
Poczytaj mi mamo, o Derenku .................35
Kiełbacha i korale – Górale w szoku ........37
Felieton Na Spiszu
Unia chroni oscypka i wykańcza owce .....38
Moc miłości w przebaczaniu ....................39
Miejsca Na Spiszu
Historia jednej figurki z kapliczki w Czarnej
Górze – Za Górą ................................41
Gwara Na Spiszu
Wiosną koło budara .................................42
Dzieci i młodzież Spisza ...........................43
Gbeł śpiski ...............................................44
Nie pal, bo dadzą ci popalić! ...................44
Bernadetta Młynarczyk – Czarna Góra
Jak to downo ze śwyncelinóm było
Hej, downo minyły te casy
Kie w świynta inacyj pochniały kiełbasy.
Nie kupuwało sie w sklepie szynek,
Ino robiyło wędzonki z uchowanyk świnek.
Potym takom sodrzynke, bocek cy słoninkę
Na stół wielkanocny świynciyli,
I ze smakiem w poranek wielkanocny spozyli.
W Wielki Piątek wiecór
Juz gazdynie kosicki sikuwały
Małe chlebusie upiecóne,
jojka w łupinak cebuli warzone,
masło świyzo zrobione,
kawołek krzonu,
twardom grudke soli,
no i wędzone miyso i słonine.
Nie było czekoladowyk jojek, zająckók cy kacusek.
Chyba ze na jarmarku kupiony cukrowy baranek.
W sobote rano tłumnie z kosickami
Przi kaplicy sie zbiyrali
I na ksiyndza cierpliwie cekali.
Kie ino modlitwe odmówioł,
Kosycki poświęcoł,
To juz kozdy do drogi sie sikuwoł.
Lecieli na wyścigi, cynsto jojka traciyli,
Wozne ze piyrsi ze świynceliną w doma byli.
Takie było pośród gazdók przekonanie,
Ze od tego pośpiechu
Zolezy owsa, ci jarcu dojrzewanie.
Dziś spokojnie przy przystrojonym stole
W kościele cekajom.
Bo zodnego zboża juz w polu nie siejom.
Czarna Góra, poświęcenie pokarmów w Wielką Sobotę