background image
„Na Spiszu” nr 1 (55) 2005 r.
6
W marcu br. w księgarniach ukazała książka pt. „Pa-
mięć i tożsamość” - z podtytułem Rozmowy na przełomie
tysiącleci, której autorem jest Ojciec Święty Jan Paweł
II. W przedmowie czytamy, że ...„Pisząc tę książkę Jan
Paweł II powrócił do najważniejszych tematów rozmowy,
jaka miała miejsce w 1993 roku w Castel Gandolfo. Dwaj
polscy filozofowie, ks. Józef Tischner i Krzysztof Michalski
zaproponowali mu przeprowadzenie krytycznej analizy
historycznej i filozoficznej dwóch dyktatur, które nazna-
czyły piętnem dwudzieste stulecie: nazizmu i komunizmu.
Nagrane wówczas rozmowy zostały potem spisane. Jednakże
Ojciec Święty, wracając do kwestii podnoszonych w tamtej
konwersacji, uważał za konieczne rozszerzenie perspektyw
wywodu. Zatem wychodząc od wspomnianych rozmów,
rozwinął swoją refleksję o nowe elementy. Tak powstała
ta książka, która podejmuje zagadnienia mające istotne
znaczenie dla losów ludzkości, stawiającej pierwsze kroki
w trzecim tysiącleciu.”...
Media uznały tę książkę jako najbardziej polską ze
wszystkich publikacji Jan Pawła II. Papież chcąc pokazać
zagrożenia dla świata i dla osoby ludzkiej odwołuje się bo-
wiem bardzo często do historii narodu i państwa polskiego.
Czyni to w sposób prosty i zrozumiały dla każdego czło-
wieka, korzystając z doświadczeń duszpasterskich zdoby-
tych w Polsce a zarazem z mistycznych przekazów siostry
Faustyny o Bożym miłosierdziu. Książka została wydana
w momencie gdy na świecie i w Polsce poprzez różne
niegroźne niby projekty propaguje się „pseudo tolerancję”,
kiedy zdezorientowani ludzie potrzebują jak ryba wody
oceny tego co się dzieje, jakiegoś drogowskazu. Analiza
dotyczy co prawda „modnych” totalitaryzmów (nazizmu
i komunizmu), ale Ojciec Święty zdecydowanie ich źródło
widzi w ideologii tzw. Oświecenia, która także współcze-
śnie jest na Zachodzie popularyzowana i stwierdza, że jak
kąkol sieją się nowe „ideologie zła”. „Jeżeli z jednej strony
Zachód wciąż daje świadectwo działania ewangelicznego
zaczynu, to równocześnie z drugiej strony nie mniej mocne
są prądu antyewangelizacji. Godzi ona w same podstawy
ludzkiej moralności, godzi w rodzinę i propaguje moralny
permisywizm, rozwody, wolną miłość, przerywanie ciąży,
antykoncepcję, walkę z życiem na etapie poczęcia, a także na
etapie schyłku, manipulację życie. Słowa te jakże wymowne
są teraz w okresie choroby i starości Ojca Świętego. Słowa te
zrozumiałe dla każdego normalnego człowieka, są jednak
ciężkie do zniesienia dla liberałów, zwłaszcza stanowcze
przyrównywanie eutanazji do praktyk stosowanych także
przez nazistów (eutanazja: to zabijanie na życzenie lub za
zgodą sądu ludzi starych, chorych i z wrodzonymi wadami).
Hitlerowcy natomiast zabijali ludzi chromych w imię „czy-
stości rasy”. „Program ten - kontynuuje Ojciec Święty - jest
wspierany olbrzymimi środkami finansowymi, nie tylko
w poszczególnych społeczeństwach, ale także w skali światowej.
Może bowiem dysponować potężnymi centrami wpływów eko-
nomicznych, przez które usiłuje się narzucić warunki krajom
będącym na drodze rozwoju. Wobec tego wszystkiego słusznie
można się pytać, czy nie jest to również inna postać totalitary-
zmu, ukryta pod pozorami demokracji”.
Sięgnijmy to tej książki także z innego powodu. Dla
nas górali spiskich nie bez znaczenia jest fakt, że źródłem
przemyśleń Ojca Świętego były wątpliwości i troski m.in.
ks. Józefa Tischnera, związanego z góralszczyzną poprzez
miejsce zamieszkania (Łopuszna na Podhalu), ale poprzez
więzy krwi ze Spiszem, bowiem dziadkowie ks. Józefa po-
chodzili z Jurgowa, tu też odbyły się prymicje przyszłego
filozofa i przyjaciela Jana Pawła II. W tym roku minie pięć
lat od śmieci ks. Józefa. Pewnie nawet nie przypuszczał,
że jego cierpienia, a zarazem cierpienia Ojca Świętego
zejdą się w tej książce ku przestrodze ale i pokrzepieniu
wszystkich „błądzących”. Myślę że również dla opamię-
taniu tych, którzy w imię fałszywie rozumianej wolności
odrzucają Boga, ośmieszają Krzyż i Chrystusa Zmartwych-
wstałego oraz „bluźnią przeciwko Duchowi Świętemu”.
jb
Pamięć i tożsamość
Ostatnia książka Ojca Świętego