background image
„Na Spiszu” nr 2 (67) 2008 r.
8
skarpie zapory stanowiska najpiękniejszego z motyli pie-
nińskich – niepylaka Apollo. Dodatkową atrakcją w okolicy
elektrowni Niedzica jest możliwość podziwiania pary nie-
zwykle rzadkich czarnych bocianów.
Przystań „Zamajerz” to idealne miejsce dla spragnio-
nych wypoczynku, amatorów kąpieli i żeglowania. Poło-
żona jest w obrębie sołectwa Niedzica-Zamek. Można tutaj
wypożyczyć rowerek wodny, kajak, żaglówkę oraz przycu-
mować własną łódkę. Nieopodal znajduje się plaża i strze-
żone kąpielisko.
Zapora w Niedzicy. Zainteresowani turyści mają szan-
se poznać tajniki budowy zapory i elektrowni w Niedzi-
cy. Zapora główna jest największą w Polsce zaporą ziem-
ną i rozciąga się wałem o długości 404 metrów, wysokość
wynosi 56 m a szerokość korony- 7 m. Wewnątrz znajduje
się galeria kontrolno-zastrzykowa, którą można zwiedzać,
oraz hala maszyn. U stóp zapory głównej stoją zabudowania
elektrowni. Obok znajduje się duży parking dla zwiedzają-
cych. Poniżej zbiornika głównego leży zbiornik dolny, reten-
cyjny, o długości 1,2 km i 0,75 km szerokości. Umożliwia
elektrowni Niedzica pracę w trybie pompowania i zapew-
nia wyrównany odpływ do koryta Dunajca. Zapora dolna
służy równocześnie jako most przez Dunajec, umożliwia-
jąc dotarcie drogą przez Pieniny do Krośnicy, Krościenka
i Szczawnicy, ale przede wszystkim do przystani flisackiej
w Sromowcach Wyżnych i do rekonstruowanych ruin zam-
ku w Czorsztynie.
Dużą popularnością cieszy się korona zapory głów-
nej, gdzie znajduje się pawilon informacyjno – wystawo-
wy, kawiarnie, salka muzealna i sala kinowa z 64 miejscami
. Chętni mogą obejrzeć filmy o zaporze i elektrowni oraz
znaleziska archeologiczne z terenu Jeziora Czorsztyńskie-
go. Można zobaczyć wyroby kamienne, elementy uzbroje-
nia oraz przedmioty ze wsi Maniowy. Pawilon jest punk-
tem wyjścia wycieczek z przewodnikiem po zaporze i obu
elektrowniach.
W niedalekim Frydmanie są dwukondygnacyjne piw-
nice na wino. Są pozostałością po szlacheckim okresie wsi,
w przechowywano w nich wina węgierskie. Znajdują się
ok. 150 metrów od kasztelu, w gęstej zabudowie wiejskiej.
Zostały wybudowane przez Andreasa Horvátha w ok. 1820
roku. Posiadają kamienne korytarze o długości ok.100 m,
w dwóch poziomach. Na powierzchni znajdują się dwa pa-
wilony wejściowe do piwnic, tzw. Borghauzy, z których je-
den posiada jeszcze bardzo zniszczone zadaszenie gonto-
we.
W Kacwinie można jeszcze spotkać niewielkie zabyt-
kowe spichlerze zwane „sypańcami”. Zbudowane były
z drewnianych belek, a z zewnątrz nakładano na nie grubą
warstwę ziemi, dzięki czemu nawet podczas upałów utrzy-
mywał się w nich chłód. Sypaniec nakrywał dwuspadowy
daszek, który w razie pożaru można było szybko zrzucić,
natomiast glina szczelnie okrywająca spichlerz chroniła jego
zawartość przed ogniem. Jeszcze przed kilkoma laty w Ka-
cwinie znajdowało się wiele sypańców, dziś pozostało ich
jedynie kilka. Charakterystyczną atrakcją miejscowości są
wodospady, a największy to wodospad „Pod Mynarzką” -
ok. 5 m wysokości, przy nim pracował do niedawna stary
młyn - tartak napędzany kołem wodnym, do którego drew-
nianą rynną prowadzony był strumień wody. Niszczejąca
konstrukcja tartaku uległa znacznemu uszkodzeniu w wy-
niku powodzi w 1997 r. Obiekt pozostał jedynie w pamię-
ci mieszkańców, turystów oraz na fotografiach. Pod koniec
lipca 2004 r. grupa zawodowców ze szkoły kajakarskiej ćwi-
czyła skoki z wodospadu.
Nową atrakcją jest powstała w zeszłym roku Kalwaria
Spiska w Łapszach Niżnych. Jest niezwykłym miejscem,
gdzie można oddać się refleksjom i zamyśleniom. Szlak
o długości 550 m. rozpoczyna się od kościoła i prowadzi na
szczyt góry, gdzie dochodząc widzimy dziewięciometrowy
krzyż z drzewa modrzewiowego. Z tego miejsca rozpościera
się piękny widok na Łapsze Niżne.
Na terenie Spisza znajdują się trzy rezerwaty przy-
rody:
- „Niebieska Dolina”- jest to rezerwat częściowo le-
śny o dominującym środowisku lasów górskich, zajmują-
cy powierzchnię 22,03 ha, położony na terenie wsi Łapsze
Niżne. Utworzony został zarządzeniem Ministra Leśnictwa
Zapora w Niedzicy
Spiska Niagara - wodospad „Pod Mynarzką” w Kacwinie
Zapora w Niedzicy
Spiska Niagara - wodospad „Pod Mynarzką” w Kacwinie